چاپ ديجيتال كتاب چگونه صورت مي گيرد؟
مولفان، مترجمان و نويسندگان تازه كار براي چاپ اولين كتاب خود سوالات زيادي در ذهن دارند. كه براي اين سوالات پاسخ نادرست پيدا كرده‌اند! يا حتي پاسخي براي اين سوالات نيافته‌اند. ما قصد داريم صفر تا صد مراحل چاپ كتاب را به شما آموزش دهيم.
مراحل چاپ ديجيتال كتاب
گام اول: نويسنده يا مترجم، محتوايي را گردآوري و يا خلق مي‌كند.
گام دوم: تايپ و حروف چيني نوشته‌ها دومين مرحله است.
گام سوم: متن توسط يك يا گروهي از ويراستاران، ويرايش و بازخواني مي‌شود.
گام چهارم: با برنامه‌هايي مانند Adobe indesign متن را صفحه‌آرايي مي‌كنند.
گام پنجم: در مرحله چهارم، خانه كتاب مسئول كد سيزده رقمي بينالمللي (شابك) را ثبت مي‌كند. در اين قسمت تمام مشخصات كتاب ذكر مي‌شود.
چاپ ديجيتال كتاب چگونه صورت مي گيرد؟
مولفان، مترجمان و نويسندگان تازه كار براي چاپ اولين كتاب خود سوالات زيادي در ذهن دارند. كه براي اين سوالات پاسخ نادرست پيدا كرده‌اند! يا حتي پاسخي براي اين سوالات نيافته‌اند. ما قصد داريم صفر تا صد مراحل چاپ كتاب را به شما آموزش دهيم.
مراحل چاپ ديجيتال كتاب
گام اول: نويسنده يا مترجم، محتوايي را گردآوري و يا خلق مي‌كند.
گام دوم: تايپ و حروف چيني نوشته‌ها دومين مرحله است.
گام سوم: متن توسط يك يا گروهي از ويراستاران، ويرايش و بازخواني مي‌شود.
گام چهارم: با برنامه‌هايي مانند Adobe indesign متن را صفحه‌آرايي مي‌كنند.
گام پنجم: در مرحله چهارم، خانه كتاب مسئول كد سيزده رقمي بينالمللي (شابك) را ثبت مي‌كند. در اين قسمت تمام مشخصات كتاب ذكر مي‌شود.
گام ششم: در اين مرحله كتاب براي اخذ فيپا (شناسنامه كتاب) به كتابخانه ملي ارسال مي‌شود.
گام هفتم: نهايتا كتاب توسط كتابخانه ملي بررسي و اطلاعات كامل آن به وزارت ارشاد اسلامي ارسال مي‌شود و اين وزارت خانه مجوزي را براي چاپ كتاب صادر مي‌كند.
گام نهايي: ناشر كتاب را براي ليتوگرافي، چاپ و صحافي به چاپخانه ارسال مي‌كند.
انجام 8 مرحله بالا چقدر زمان مي‌برد؟
زمان تكميل چاپ ديجيتال كتاب از فاكتورهاي زيادي تاثير مي‌گيرد. اما مهم‌ترين فاكتور، اداره‌ها و مراكزي است كه كتاب را بررسي مي‌كنند. اگر اين مراحل به سرعت طي شود و ناشر مربوطه، منظم كار كند، كتاب در زمان بين 1 الي 4 ماه مراحل چاپ را طي مي‌كند.
آيا براي چاپ ديجيتال كتاب ارائه مدارك خاصي لازم است؟
همه مي‌توانند كتاب بنويسيد و آن را به چاپ برسانند. هيچ محدوديتي در اين مورد وجود ندارد. اما در برخي كتاب‌ها نويسنده يا مترجم با عناويني مثل دكتر و ... معرفي مي‌شوند. در اين صورت ارسال مداركي جهت احراز هويت و اثبات آن به مركز انتشارات ضرورت دارد.
آيا براي ترجمه كتاب بايد از نويسنده خارجي اجازه بگيريم؟
اگر فردي هستيد كه به حق كپي رايت احترام مي‌گذاريد، بهتر است با نويسنده كتاب مكاتبه كنيد و با پرداخت مقداري پول از نويسنده بالقوه اجازه ترجمه بگيريد. حتي مي‌توانيد از او يادداشتي دريافت كرده و آن را در صفحه اول كتاب چاپ كنيد.
اما اگر ترجيح مي‌دهيد كتاب را بدون اجازه نويسنده چاپ كنيد. چون ايران عضو كنوانسيون جهاني حق كپي رايت نيست، براي چاپ ديجيتال كتاب هاي ترجمه شده هيچ مانعي وجود ندارد. و شما بدون اجازه گرفتن از نويسنده مي‌توانيد آن را به چاپ برسانيد.
انواع قرارداد براي چاپ ديجيتال كتاب
حق تاليف: يكي از قراردادهايي كه با نويسنده‌ها يا مترجم‌هاي معروف مي‌بندند، قرارداد حق تاليف است. در اين قراردادي كه منعقد مي‌شود. سرمايه گذار يا ناشر متعهد مي‌شود كه درصدي از سود فروش كتاب را (كه معمولا درصد آن در قرارداد ذكر مي‌شود) به نويسنده پرداخت كند.
مشاركت در چاپ: قطعا چاپ هر كتابي براي ناشر هزينه دارد. بسياري از كتاب‌هايي كه چاپ مي‌شوند فروش خيلي كمي دارند و اگر مؤلف يا نويسنده در هزينه‌هاي چاپ آن مشاركت نكنند، ناشر، چاپ آن را نمي‌پذيرد. بر طبق قرارداد مشاركت در چاپ، هزينه‌هاي چاپ كتاب بين نويسنده، سرمايه گذار يا ناشر تقسيم مي‌شود.
فروش اثر: در اين نوع قرارداد، نويسنده يا صاحب اثر تمامي حقوق مادي و معنوي اثر را به ناشر يا سرمايه گذار واگذار مي‌كند. طبق اين قرارداد اثر را در ازاي دريافت مبلغي (كه در قرارداد ذكر مي‌شود) به طرف قرارداد مي‌فروشد. معمولا به كمك اين قرارداد، نويسنده‌ها و مترجمان مي‌توانند براي ناشران و سرمايه گذاران كار سفارشي انجام دهند.
سرمايه گذاري مولف: گاهي مولف كتاب تصميم مي‌گيرد از تمام مزاياي چاپ كتاب بهره‌مند باشد. او در اين قرارداد تمامي هزينه‌هاي چاپ كتاب را به عهده مي‌گيرد.
روش هاي چاپ كتاب كدامند؟
براي چاپ كتاب 2 روش مرسوم وجود دارد. كه هر كدام از اين روش‌ها مزايا و معايب خودش را دارد. اگر فاكتور كيفيت را كنار بگذاريم. هزينه چاپ، دومين و مهم‌ترين فاكتوري است كه در چاپ ديجيتال كتاب تاثير گذار است.
● چاپ افست كتاب: اگر مي‌خواهيد از كتاب خود بيش از 1000 نسخه چاپ كنيد. چاپ افست از نظر هزينه بسيار مناسب است. گفتني است اين روش براي چاپ تعداد محدود كتاب اصلا پيشنهاد نمي‌شود. چون چاپ افست هزينه اوليه دارد. زماني كه شما هزينه اوليه را براي آماده سازي چاپ خرج كنيد، چاپ زير 1000 نسخه صرفه اقتصادي ندارد.
● چاپ ديجيتال كتاب: جديدترين روش چاپ، چاپ ديجيتال است. در اين روش دستگاه‌هاي پيشرفته مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بسياري از اين دستگاه‌ها كار نهايي را باكيفيت ارائه مي‌كنند. براي آماده سازي چاپ هزينه اوليه نياز نيست. از اين رو، براي چاپ تعداد محدود معمولا زير 200 نسخه بسيار مناسب است. به عبارتي ديگر درست است كه در مجموع هر نسخه با هزينه بالاتر آماده مي‌شود، اما هزينه اوليه ندارد.
مرور مجدد مراحل چاپ كتاب با روش چاپ ديجيتال كتاب:
- آماده كردن محتواي كتاب
- ارسال محتواي كتاب جهت بررسي، ارسال صورت حساب و عقد قرارداد به صورت حضوري يا از راه دور
- طي شدن مراحل مربوط به دريافت كد بين المللي(شابك)، فيپا و اخذ مجوز وزارت ارشاد كه معمولا توسط انتشارات انجام مي‌گيرد.
- صدور مجوز از طرف وزارت ارشاد اسلامي
- آماده كردن جلد كتاب؛ كه طرح جلد مي‌تواند با سليقه نويسنده طراحي شده و به انتشارات ارسال شود. البته انتشارات هم امكانات و شرايط طراحي جلد كتاب را دارد.
- نهايتا انتشارات كتاب را چاپ و به نويسنده تحويل مي‌دهد.
اما چرا چاپ ديجيتال كتاب؟
شايد با خود فكر كنيد كه كدام روش چاپ براي كتاب من مناسب است! در ابتداي مقاله ذكر شد كه تيراژ كتاب مهم‌ترين فاكتور در انتخاب روش چاپ است. و براي چاپ با تيراژهاي پايين روش ديجيتال گزينه ايده آل است. چنانچه مي‌خواهيد در مورد چاپ ديجيتال كتاب بدانيد، حتما چند نكته زير را در نظر بگيريد.
- با چاپ ديجيتال كتاب شما مي‌توانيد در هزينه‌هاي كتاب صرفه جويي كنيد. اگر نويسنده تازه كاري هستيد و پيش بيني دقيقي از ميزان فروش كتاب نداريد. ريسك نكنيد! بهتر است روش چاپ ديجيتال كتاب را انتخاب كنيد. در اين روش تعداد چاپ كتاب قابل كنترل است. از چاپ تيراژ كم شروع كنيد و با افزايش تقاضا ميزان چاپ را بيشتر كنيد.
- چاپ ديجيتال كتاب هزينه اوليه ندارد پس به تعداد محدود مقرون به صرفه است.
- در چاپ افست كه رقيب اصلي چاپ ديجيتال است، مراحل آماده سازي بسيار زمان‌بر و پرهزينه است. در صورتي كه در روش دوم، فايل ديجيتالي كتاب، را دستگاه مي‌خواند و بدون نياز به فيلم، و كالك و زينك همه فرآيند را اتوماتيك انجام مي‌دهد.
- سرعت در روش چاپ ديجيتال كتاب بسيار زياد است. به طوري كه يك كتاب 200 صفحه‌اي را در كمتر از 4 ساعت در 100 تيراژ چاپ مي‌كند.
- نگهداري فيلم و زينكها (انبارداري) از فرآيند چاپ كتاب حذف مي‌شود. از اين رو، ناشر نياز هفتگي خود را مي‌تواند به چاپخانه سفارش دهد.
- هنرنمايي در چاپ رنگي و امكان چاپ تعداد محدود (حتي يك نسخه)، امكان ايجاد تغييرات در فايل چاپي در هر نوبت از چاپ؛ از ديگر مزاياي چاپ ديجيتال كتاب است.